DERSİN ADI:

Fen Bilimleri

SINIF:

5.Sınıf

ÜNİTENİN ADI:

1. Ünite: Gökyüzündeki Komşularımız ve Biz

KONULAR:

1.Gökyüzündeki Komşumuz Güneş

ÖĞRENME ÇIKTISI:

FB.5.1.1.1. Güneş’in
yapısı ve dönme hareketi ile ilgili bilgileri toplayabilme

ÖNERİLEN SÜRE:

4 Saat

BASAMAK

ÖZELLİK

UYGULAMA

İLİŞKİLENDİRME AŞAMASI:

En güçlü bağlamsal öğretim stratejisi olan bu
aşamada;

        
Öğrencinin dikkatini konuya çek

        
Öğrencinin dikkatini çeken günlük yaşamdan bağlamlar seç

        
Mevcut ön bilgiler ile ilgili farkındalık oluştur

       
Soyut kavramları somut şekilde modelleyecekleri model veya
animasyonlar kullan

Kullanılabilecek yöntem- teknikler:

Senaryolar,
hikayeler, örnek olay, zihin haritası, beyin fırtınası vb

(E3.8).Soru Sorma: Öğrencilerden Güneş ile ilgili merak ettikleri soruları sormaları istenir

(SDB1.2).Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme): Güneş’in özellikleri ve hareketleri ile ilgili bilgilere ulaşmak için kullanacakları araçları belirlemeleri beklenir.

(OB7).Veri Okuryazarlığı: Ulaştıkları sonuçları günlük, bilgi notu, öğrenme matrisi vb. kullanarak kaydetmeleri istenir. 

(OB2).Dijital Okuryazarlık: Bilgi toplanan dijital kaynakların güvenilirliği öğrencilerle birlikte sorgulanır.

TECRÜBE ETME

Öğrencilerin kendi
bildiklerini deneme, gözlem yapma, deneyim kazanma ve bilgiyi keşfetme
imkanının olduğu aşamadır

        
Okulun
kaynakları, konunun içeriği, öğrencilerin hazır bulunuşluk düzeyleri vb.
açıdan en uygun yöntemi seç

       
Soyut kavramları
somutlaştırıcı aktiviteler yapma fırsatı sun

Kullanılabilecek yöntem- teknikler:

Laboratuar
etkinlikleri, proje tabanlı öğrenme, probleme dayalı öğrenme, mühendislik
tasarım uygulamaları vb.

(KB2.10).Çıkarım yapma: Öğrencilerden Güneş lekelerini fark etmeleri beklenir. Güneş lekeleri ile Güneş’in dönmesi arasında bağlantı kurulup dönme yönünü keşfetmeleri sağlanabilir.

(KB2.7).Karşılaştırma:Güneş’in sadece gazsal yapıda olduğuna ve katmanlardan oluştuğuna katman isimleri verilmeden değinilir. Güneş’in Dünya’dan çok büyük olduğu fakat Dünya’dan çok uzakta olduğu için küçük göründüğüne değinilir. Bu bağlamda farklı büyüklükteki cisimler kullanılarak öğrencilerin yakınlık-uzaklık bağlantısına bağlı büyüklük çıkarımı yapmaları
sağlanır.

İŞ BİRLİĞİ:

Öğrenciler arasında
paylaşım ve iletişim kurma temeline dayanır.

· Öğrenilen bilgileri diğer disiplinler veya
kavramlarla ilişkilendir.

· Küçük gruplar halinde öğrencilerin senaryo-örnek olaylar
üzerinde çalışmalarını sağla.

Kullanılabilecek yöntem- teknikler:

İşbirlikli
öğrenme teknikleri, proje ve performans ödevleri, grup tartışmaları vb.

(SDB2.2.).İş birliği: Görsel sanatlar dersi ile bağlantı kurularak çizimler gerçekleştirilebilir.

(OB1).Bilgi Okuryazarlığı: Güneş ışınlarına doğrudan bakmanın göz sağlığı için olumsuz etkiler oluşturacağı vurgusu yapılabilir. Güneş’e doğrudan ya da Güneş filtresi bulunmayan dürbün,
teleskop, mercek vb. araçlar ile bakılmaması gerektiği vurgulanır.
Öğrencilerden ulaştıkları bilgileri öğretmenlerinden yardım alarak veya
bilimsel kaynaklara başvurarak doğrulamaları istenir.

TRANSFER ETME:

· Öğrencilerin diğer aşamalardaki bilgilerini değerlendirerek
bilginin farkına varmalarını sağla.

· Öğrencilerin karşılaştıkları yeni durumlara
öğrendiklerini uygulamalarını sağla.

Kullanılabilecek yöntem- teknikler:

Tartışma,
proje ödevleri , çalışma yaprağı, soru-cevap vb.

(OB1).Bilgi Okuryazarlığı: Güneş’in yapısı ve dönme hareketi hakkında sınıf içi sunumlar sonucunda doğru bilgileri kaydetmeleri istenir

(E3.4).Gerçeği Arama:  Güneş’in yapısı ve dönme hareketi ile ilgili gerçeği arayarak çeşitli araçlarla
buldukları bilgileri doğrulamaları  beklenir

(SDB1.1).Kendini Tanıma(Öz Farkındalık): (D16.).Sorumluluk: Kısa rapor/ günlük şeklinde performans görevi hazırlamaları beklenir.

(KB2.17.).Değerlendirme: Bu performans görevindeki süreç bileşenleri analitik dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilebilir.

1.GÖKYÜZÜNDEKİ KOMŞUMUZ GÜNEŞ

HAZIRLIK İSTASYONU:

Güneş olmasaydı neler olurdu?  Fikirlerimizi yazalım.

MERAK İSTASYONU:

Güneş ile ilgili merak ettiklerimizi yazalım.

ÖN DEĞERLENDİRME

İSTASYONU:

Ders Kitabınızdaki Güneş’in ve Ay’ın yapısı ile ilgili neler biliyoruz? Aşağıdaki kutulara bildiklerimizi yazalım.

Ders Kitabınızdaki Dünya’nın yapısı ile
ilgili aşağıdaki görseli inceleyelim ve bildiklerimizi yazalım.

Güneş, Dünya ve Ay’ın nitelikleri ile ilgili aşağıdaki tanılama testinin uygun ce­vabını “ V” ile işaretleyelim. Verdiğimiz cevabın nedenini uygun bölüme yazalım.

Dünya’nın yaptığı hareketlerle ilgili bildiklerimizi aşağıdaki
alana çizerek göste­relim.

PERFORMANS
İSTASYONU: 

“Güneş Günlüğü” adlı ders kitabımızdaki etkinliği yaptıralım.

KÖPRÜ İSTASYONU:

Güneş’in geometrik şekli küreye benzer. Güneş de tıpkı Dünya gibi katmanlardan oluşur.

ETKİNLİK İSTASYONU:

“Güneş Gözlemi” adlı ders kitabımızdaki etkinliği yaptıralım.

“Görünen Boyut “ adlı ders kitabımızdaki etkinliği yaptıralım.

BİLGİ İSTASYONU:

Parker (Parkır) uzay aracı, Güneş’e en çok yakla­şan insan yapımı nesnedir. Bu araç, Güneş’i ince­lemek için özel olarak yapılmıştır. 2018’de uzaya gönderilen Parker, Güneş’e yaklaşarak Güneş
ile ilgili veriler toplamıştır. Bilim insanları, bu veriler sayesinde Güneş
hakkında daha fazla bilgi edin­mektedir. Güneş’in yapısını ve dönme hareketi­ni daha iyi anlamak için bu tür araştırmalar çok önemlidir.

Güneş’in kendi ekseni etrafında döndüğünü Galileo Galilei (Galileo Galiley) ispatlamıştır. Galilei, yüzyıllar önce geliştirdiği teleskobuyla kâğıt üzerine Güneş lekelerini düşürmüştür. Belirli zaman aralıklarıyla Gü­neş lekelerini gözlemlemiş ve bu lekelerin aynı yöne doğru kaydığını fark etmiştir. Böylece Güneş’in kendi ekseni etra­fında saat yönünün tersi yönde döndüğünü kanıtlamıştır.

PEKİŞTİRME  İSTASYONU:

Güneş, sıcak gazlardan ve katmanlardan oluşur. Güneş, Dünya’dan çok daha büyüktür ancak Dünya’dan çok uzakta olduğu için küçük görünmektedir. Çevresine ısı ve ışık yayan gök cisimlerine yıldız denir. Güneş de bir yıldızdır. Güneş, milyarlarca yıldız arasından Dünya’ya en yakın olanıdır. Aynı zamanda Dünya’nın ısı ve ışık kaynağıdır. Dünya Güneş’in etrafında dolanır. Güneş lekeleri, Güneş’in yüzeyinde görünen koyu renkli bölgelerdir.

GÜVENLİK

VE UYARI

İSTASYONU:

Güneş’e dürbün, teleskop, mercek ve kamera gibi araçlarla doğrudan bakmak çok zarar­lıdır. Çünkü Güneş ışığı, küçük bir büyüteçle bile kâğıdı tutuşturabilecek kadar yüksek bir enerjiye sahiptir. Bu nedenle Güneş gözlemlenirken çok dikkatli olunmalıdır. Aksi takdir­de gözlerde kalıcı hasarlar hatta görme kaybı oluşabilir. Koruyucu filtreler olmadan Gü­neş’e asla bakılmamalıdır. Gök bilimciler teleskoplar ile Güneş gözlemi yaparlar. Ancak bu teleskoplarda özel filtreler kullanılır. Aynı zamanda Güneş’in batmasına yakın zaman aralıklarında gözlem yapmaya dikkat ederler. Gök bilimciler, farklı bir gözlem yolu olarak da teleskoptaki görüntüyü teleskoba hiç bakmadan beyaz ekrana yansıtmaktadırlar.

E-İÇERİKLERE – FORMA ULAŞMA  VE KAREKOD  İSTASYONU:

 “Güneş” adlı müzik klibine ulaşmak için kitaptaki karekodu okutalım.

ARAŞTIRMA İSTASYONU:

“Ramazan ayı ve dinî bayramların
tarihleri, gök cisimlerinden hangisinin hareketine göre belirlenmektedir?” sorusunun cevabını araştırarak arkadaşlarımızla paylaşalım.

 BİLGİNLER İSTASYONU:

Biruni, Fergani, Ali Kuşçu ve Cacabey bilginlerin yaptığı çalışmalar hakkında çeşitli kaynaklardan bilgiler araştırıp bir poster hazırlatılabilir.

BÖLÜM SONU İSTASYONU:

Ders kitabımızdaki bölüm sonu etkinliği yaptıralım.

ÖĞRENCİ BAKIŞ AÇISIYLA KONUNUN ÖZETLENDİĞİ İSTASYON:

1.GÖKYÜZÜNDEKİ KOMŞUMUZ GÜNEŞ

ü Güneş, sıcak gazlardan ve katmanlardan oluşur.

ü
Güneş, Dünya’dan çok daha büyüktür ancak Dünya’dan çok uzakta olduğu için küçük görünmektedir.

ü Çevresine ısı ve ışık yayan gök cisimlerine yıldız denir. Güneş de bir yıldızdır.

ü Güneş, milyarlarca yıldız arasından Dünya’ya en yakın olanıdır.

ü Aynı zamanda Dünyanın ısı ve ışık kaynağıdır.

ü Dünya Güneş’in etrafında dolanır.

ü Güneş lekeleri, Güneş’in yüzeyinde görünen koyu renkli bölgelerdir. Bu lekeler Güneş’in yüzeyinde daha soğuk olan
bölgelerdir.

ü Güneş’ten yayılan ısı ve ışık onun bir ateş topu gibi görünmesini sağlar.

ü Bu ısı ve ışık enerjisi Güneş’in yapısındaki hidrojenin helyuma dönüşmesi sırasında ortaya çıkar.Bu dönüşüm sırasında çok büyük patlamalar gerçekleşir.

ü Güneş’in sıcaklığı yüzeyde 6000°C’u, içinde ise 15 milyon °C’u bulur.

ü Güneş’in Dünya’ya olan uzaklığı yaklaşık 150 milyon km’dir.